Żywienie medyczne powinno być integralną częścią terapii. Jego celem jest poprawa i/lub utrzymanie stanu odżywienia pacjenta, co ma istotne znaczenie w procesie zdrowienia.
W żywieniu medycznym stosuje się specjalistyczne preparaty odżywcze, często z dodatkiem składników szczególnie potrzebnych w danej jednostce chorobowej.
Celem żywienia medycznego jest zwiększenie lub zapewnienie choremu dodatkowej podaży składników odżywczych, których nie jest on w stanie przyjąć z tradycyjnym pokarmem z powodu choroby.
Odpowiednio wcześnie wprowadzone żywienie medyczne, nawet tuż po rozpoznaniu choroby nowotworowej, nie tylko znacznie poprawia samopoczucie pacjenta, ale także wspomaga leczenie i dodaje sił do walki z chorobą.
Istnieją dwa główne rodzaje żywienia medycznego:
1. Żywienie dojelitowe przez przewód pokarmowy (inaczej zwane żywieniem żywieniem enteralnym)
2. Żywienie pozajelitowe, czyli dożylne.
Żywienie drogą przewodu pokarmowego jest bardziej fizjologiczną i bezpieczną formą żywienia niż żywienie pozajelitowe i powinno być stosowane zawsze wtedy, gdy jest to możliwe. Włączanie żywienia pozajelitowego (dożylnego) powinno nastąpić dopiero jeśli brak jest możliwości zastosowania u chorego pełnego żywienia dojelitowego.
Żywienie medyczne drogą przewodu pokarmowego odbywa się na dwa sposoby:
-pokarm jest podawany w formie doustnych preparatów odżywczych,
-preparaty odżywcze podaje się przez zgłębnik (sondę) założony do przewodu pokarmowego.
Żywienie doustne
Jest najprostszym i najmniej inwazyjnym sposobem zapewnienia choremu dodatkowej ilości składników odżywczych, niezbędnych podczas choroby i rekonwalescencji. Nie zawsze udaje się je zapewnić podając choremu domowe posiłki.
W takiej sytuacji powinno się zastosować preparaty odżywcze Nutridrink, które pacjent może pić np. pomiędzy posiłkami.
Dawkowanie tych produktów zależy od:
- masy ciała pacjenta,
- wieku,
- płci,
-ilości spożywanych tradycyjnych pokarmów
-oraz potrzeb żywieniowych wynikających z przebiegu i leczenia choroby nowotworowej.
O potrzebę wdrożenia żywienia medycznego warto zapytać lekarza prowadzącego. Można również zaczerpnąć rady dietetyka szpitalnego, zwłaszcza w przypadku pacjentów, u których następuje spadek masy ciała. Spadek masy ciała powinien być zawsze znakiem ostrzegawczym dla rodziny pacjenta. W wielu szpitalach dopiero po wskazaniu przez rodzinę, że chory traci na wadze, wdrażane jest żywienie medyczne. Dlatego opiekunów zachęca się do kontrolowania wagi chorych i wskazywania problemu lekarzom prowadzącym.
Pacjenci, którym zalecono ten rodzaj wspomagania żywieniowego, mają szeroki wybór zarówno smaków, jak i rodzajów odpowiednio zbilansowanych preparatów Nutridrink, dostępnych w aptekach bez recepty. Jednocześnie zaletą tego typu produktów jest ich wysoka wartość odżywcza w niewielkiej objętości. Jest to pomocne zwłaszcza dla osób, które mają problemy z jedzeniem czy połykaniem, ponieważ w małej dawce otrzymują wszystkie potrzebne składniki odżywcze. Preparaty te zawierają odpowiednio dopasowaną do potrzeb pacjenta ilości makroskładników (białek, tłuszczów i węglowodanów) oraz mikroskładników (witamin i pierwiastków śladowych).
Żywienie przez zgłębnik
Kiedy chory nie może jeść i pić normalnie a w konsekwencji dostarczyć do organizmu odpowiedniej ilości składników odżywczych, podaje się mu specjalnie skomponowane diety płynne przez zgłębnik (sondę) założony do przewodu pokarmowego. Zgłębnik jest zakładany przez nos lub usta.
W przypadku przewidywania podaży diety przez zgłębnik dłużej niż przez 4 tygodnie, lekarz może podjąć decyzję o wykonaniu PEG (przezskórna endoskopowa gastrostomia) lub jejunostomii. Przez PEG dieta podawana jest bezpośrednio do żołądka (pomijany jest przełyk), dzięki czemu można zwiększyć komfort życia pacjentów z dysfagią (czyli zaburzeniami połykania) i chorobami jamy ustnej oraz przełyku. W przypadku jejunostomii dieta podawana jest bezpośrednio do jelita czczego, będącego częścią jelita cienkiego.
Gdy pacjent jest znów w stanie przyjmować pokarmy drogą doustną, przerywa się karmienie przez sondę i wdraża żywienie medyczne drogą doustną.
Żywienie pozajelitowe
Jeśli choroba uniemożliwia wdrożenie żywienia dojelitowego, stosuje się żywienie pozajelitowe, czyli dożylne. Jest to żywienie omijające przewód pokarmowy. W tym rodzaju żywienia stosuje się specjalne preparaty, które mogą być podawane bezpośrednio do krwioobiegu.
http://www.niedajsiezjescchorobie.org
Dostępne odżywki :
NUTRIDRINK
[u]ENSURE
Preparaty doustne do żywienia medycznego – odpowiedź na 5 najczęściej zadawanych pytań.
Czym są preparaty odżywcze do doustnego żywienia medycznego?
Są to wysokoenergetyczne i wysokobiałkowe preparaty odżywcze w formie napoju. Zawierają wszystkie niezbędne składniki odżywcze w odpowiednich proporcjach: białko, tłuszcze, węglowodany oraz komplet witamin i minerałów. Ich zaletą jest to, że w małej objętości dostarczają dużo energii i wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Są dostępne w butelkach plastikowych, w różnych smakach. Należy je spożywać pomiędzy posiłkami (jako uzupełnienie jadłospisu) a w razie potrzeby można zastąpić nim całe posiłki lub całodzienne wyżywienie. Standardowa terapia to 2 opakowania dziennie przez 2 tygodnie. Jedno opakowanie to 300 kalorii.
Kiedy stosuje się preparaty odżywcze?
Zdrowy mężczyzna do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje około 2500 kalorii dziennie, natomiast kobieta około 2000 kalorii. Choroba, uraz, operacja zwiększają zapotrzebowanie energetyczne, a jednocześnie często pojawia się utrata apetytu lub inny powód, którego konsekwencją jest zbyt niskie w stosunku do potrzeb spożycie pokarmu. W rezultacie chory słabnie i gorzej reaguje na leczenie, wydłuża się czas hospitalizacji i rekonwalescencji. W takim wypadku preparaty odżywcze są dobrym sposobem na zwiększenie wartości odżywczej całodziennego wyżywienia chorego. Płynna forma preparatu ułatwia spożycie - pacjent nie musi gryźć i przeżuwać, a skondensowana formuła zapewnia dużą ilość energii i składników odżywczych w małej, a przez to łatwiejszej do spożycia, objętości.
Jak wybrać preparat odżywczy?
Nutridrink jest najczęściej stosowanym w Polsce doustnym preparatem odżywczym. Dostępny jest w różnych rodzajach i smakach:
Nutridrink: wysokoenergetyczny, bez błonnika
Nutridrink Yoghurt style: wysokoenergetyczny, bez błonnika, z dodatkiem jogurtu
Nutridrink Protein: wysokoenergetyczny i wysokobiałkowy, bez błonnika: dla osób, którym zalecane jest zwiększone spożycia białka
Nutridrink Multi Fibre: wysokoenergetyczny, z błonnikiem usprawniającym pracę jelit
Nutridrink Soup: wysokoenergetyczny, z błonnikiem, w postaci zupy do spożywania na ciepło
Nutridrink Juice style: wysokoenergetyczny, bez tłuszczu – dla osób, którym zlecane jest zmniejszenie spożycia tłuszczów (np. zapalenie woreczka żółciowego)
Jest też preparat zawierający zwiększone ilości składników szczególnie ważnych w chorobie nowotworowej: FortiCare.
FortiCare jest preparatem wysokoenergetycznym i wysokobiałkowym, bogatym w jednonienasycone kwasy tłuszczowe n-3: EPA i DHA. Ma wysoką zawartość przeciwutleniaczy (witaminy C i E, karotenoidy, selen) oraz zawiera unikalną mieszaninę błonnika.
Inne specjalistyczne doustne preparaty odżywcze to:
Diasip: dla pacjentów z cukrzycą
Cubitan: wspomagający leczenie ran i odleżyn.
Preparaty odżywcze Nutridrink, FortiCare, Diasip i Cubitan dostępne są tylko w aptekach. W razie wątpliwości przy wyborze odpowiedniego preparatu należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Jak powinno się dawkować preparaty odżywcze?
Ilość, którą powinno się podawać choremu, uzależniona jest od potrzeb żywieniowych oraz od ilości pożywienia spożywanego w ciągu całego dnia. Standardowa terapia to 2 opakowania Nutridrinka dziennie przez 2 tygodnie. Ale preparaty odżywcze powinno się stosować tak długo jak tego wymaga stan pacjenta: czyli do momentu powrotu do spożywania pokarmów w wystarczających ilościach. Jeśli tego wymaga sytuacja Nutridrink może być jedynym pożywieniem w ciągu dnia. Pacjent powinien wówczas wypić – zależności od potrzeb – 5-7 opakowań: pozwoli to na pokrycie dziennego zapotrzebowania organizmu na energię i składniki odżywcze.
Przy niektórych rodzajach preparatów należy zwrócić uwagę na dawkowanie inne niż standardowe: preparaty Nutridrink Protein, FortiCare i Cubitan powinny być spożywane w ilości maksymalnie 3 opakowań dziennie. Zalecenie to spowodowane jest to wysoką zawartością białka oraz innych składników dostosowanych do potrzeb organizmu w danej jednostce chorobowej. Ograniczenie spożycia do 3 opakowań dziennie ma na celu zapobieganie przedawkowaniu (np. zbyt wysokie spożycie białka obciąża nerki).
Jaki podawać tego typu preparaty?
Preparaty odżywcze można podawać do picia między posiłkami, a w razie potrzeby zastąpić nimi posiłek lub dodawać je do dań i napojów (tu link do Nutridań). Można je podawać schłodzone, a nawet zamrożone w postaci lodów (smaki słodkie) oraz podgrzane i doprawione do smaku (smaki obiadowe Nutridrink Soup).
Dzięki dużej różnorodności preparatów Nutridrink pożywienie pacjenta jest nie tylko urozmaicone ale ma również wysoką wartość odżywczą.
www.niedajsiezjescchorobie.org